Hava Kanalı Sisteminde Ekonomi
Kanal Sisteminde Ekonomi
Bir kanal sisteminde maliyetleri, diğer sistemlerde olduğu gibi ilk yatırım maliyeti ve işletme maliyeti olarak ikiye ayırmak mümkündür.
Her iki maliyeti aynı baza getirip, optimum çözümü elde edebilmek için sistemin toplam yıllık maliyeti tarif edilir.
Bu toplam yıllık maliyeti oluşturan kalemler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
A. Yıllık Yatırım Maliyeti
1. İlk yatırım Maliyetlerinin amortisman süresi ve enflasyon oranlarına göre belirlenen yıllık eşdeğer maliyeti.
2. Faiz Maliyeti
3. Vergiler
B. Yıllık İşletme Maliyeti
1. Yıllık enerji maliyeti
2. Yıllık bakım maliyeti
3. Yıllık işletme maliyeti Türkiye şartlarında ilk yatırım maliyeti en önemli kalemdir.
Bunun yanında ikinci önemli kalem yıllık enerji maliyetidir.
Bu durumda yatırımın optimizasyon çalışmaları göreceli olarak basittir.
Sadece kanal sisteminin ilk toplam yatırım maliyeti ile sistemin yıllık enerji maliyetinin toplamını minimize etmek yeterlidir.
Optimizasyon Prensip olarak kanal sisteminin kesiti ne kadar küçük tutulursa kanal yatırım maliyeti azalır.
Buna karşılık yıllık enerji tüketimi artar, fan yatırım maliyeti artar.
Bunlar ters yönde işleyen temel parametrelerdir.
Kanal dizaynında klasik yöntemler yerine, T-yöntemi gibi optimizasyona dayalı yöntemlere gidilmesinde büyük yarar bulunmaktadır.
Türkiye’nin değişen ekonomik koşulları karşısında, kanal tasarımında ilk yatırım maliyetini azaltıcı yönde hareket edilmelidir.
Ses limitlerini aşmayacak şekilde mümkün olduğu kadar yüksek hızlara çıkmak ve yuvarlak kanallar kullanmak temel öneriler olmaktadır.
İlk Yatırım Maliyetine Etki Eden Faktörler Yatırım maliyetini azaltmak için uygulamada denenmiş pratik öneriler aşağıdaki gibi sayılabilir:
1. Mümkün olduğu kadar az sayıda fittings kullanın
2. Hava kaçaklarının önleyin. Bu amaçla hazır kanallar kullanmayı tercih edin
3. Yuvarlak kanallar kullanın
4. Dikdörtgen kanal kullanıyorsanız, kenar oranını 1’e yakın tutmaya çalışın Bu yaklaşımla, yatırım maliyetine etki eden önemli parametreler aşağıda sıra ile incelenecektir.
Kanal Kenar Oranı Kanalların yuvarlak veya dikdörtgen olması ve dikdörtgen kanallarda bir kenar uzunluğunun diğerine oranı olan kenar oranı değerinin değişmesi gerek ilk yatırım maliyetlerini, gerekse enerji maliyetlerini önemli ölçüde artırır. Çizelge 2.9’da farklı kenar oranlarına sahip dikdörtgen ve yuvarlak düz kanal için hesaplanan ağırlık değerleri verilmiştir.
Bu karşılaştırmada söz konusu farklı boyuttaki kanalların aynı debiyi aynı sürtünme kaybı ile taşıması esas alınmıştır.
Buradan açıkça görülmektedir ki artan kenar oranları birim kanal uzunluğundaki ağırlığı önemli ölçüde artırmaktadır.
Hiç kuşkusuz artan kanal ağırlığı ile birlikte kanalın yatırım maliyeti ve işçilik maliyeti de artacaktır.
Bir kanal sisteminde maliyetleri, diğer sistemlerde olduğu gibi ilk yatırım maliyeti ve işletme maliyeti olarak ikiye ayırmak mümkündür.
Her iki maliyeti aynı baza getirip, optimum çözümü elde edebilmek için sistemin toplam yıllık maliyeti tarif edilir.
Bu toplam yıllık maliyeti oluşturan kalemler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
A. Yıllık Yatırım Maliyeti
1. İlk yatırım Maliyetlerinin amortisman süresi ve enflasyon oranlarına göre belirlenen yıllık eşdeğer maliyeti.
2. Faiz Maliyeti
3. Vergiler
B. Yıllık İşletme Maliyeti
1. Yıllık enerji maliyeti
2. Yıllık bakım maliyeti
3. Yıllık işletme maliyeti Türkiye şartlarında ilk yatırım maliyeti en önemli kalemdir.
Bunun yanında ikinci önemli kalem yıllık enerji maliyetidir.
Bu durumda yatırımın optimizasyon çalışmaları göreceli olarak basittir.
Sadece kanal sisteminin ilk toplam yatırım maliyeti ile sistemin yıllık enerji maliyetinin toplamını minimize etmek yeterlidir.
Optimizasyon Prensip olarak kanal sisteminin kesiti ne kadar küçük tutulursa kanal yatırım maliyeti azalır.
Buna karşılık yıllık enerji tüketimi artar, fan yatırım maliyeti artar.
Bunlar ters yönde işleyen temel parametrelerdir.
Kanal dizaynında klasik yöntemler yerine, T-yöntemi gibi optimizasyona dayalı yöntemlere gidilmesinde büyük yarar bulunmaktadır.
Türkiye’nin değişen ekonomik koşulları karşısında, kanal tasarımında ilk yatırım maliyetini azaltıcı yönde hareket edilmelidir.
Ses limitlerini aşmayacak şekilde mümkün olduğu kadar yüksek hızlara çıkmak ve yuvarlak kanallar kullanmak temel öneriler olmaktadır.
İlk Yatırım Maliyetine Etki Eden Faktörler Yatırım maliyetini azaltmak için uygulamada denenmiş pratik öneriler aşağıdaki gibi sayılabilir:
1. Mümkün olduğu kadar az sayıda fittings kullanın
2. Hava kaçaklarının önleyin. Bu amaçla hazır kanallar kullanmayı tercih edin
3. Yuvarlak kanallar kullanın
4. Dikdörtgen kanal kullanıyorsanız, kenar oranını 1’e yakın tutmaya çalışın Bu yaklaşımla, yatırım maliyetine etki eden önemli parametreler aşağıda sıra ile incelenecektir.
Kanal Kenar Oranı Kanalların yuvarlak veya dikdörtgen olması ve dikdörtgen kanallarda bir kenar uzunluğunun diğerine oranı olan kenar oranı değerinin değişmesi gerek ilk yatırım maliyetlerini, gerekse enerji maliyetlerini önemli ölçüde artırır. Çizelge 2.9’da farklı kenar oranlarına sahip dikdörtgen ve yuvarlak düz kanal için hesaplanan ağırlık değerleri verilmiştir.
Bu karşılaştırmada söz konusu farklı boyuttaki kanalların aynı debiyi aynı sürtünme kaybı ile taşıması esas alınmıştır.
Buradan açıkça görülmektedir ki artan kenar oranları birim kanal uzunluğundaki ağırlığı önemli ölçüde artırmaktadır.
Hiç kuşkusuz artan kanal ağırlığı ile birlikte kanalın yatırım maliyeti ve işçilik maliyeti de artacaktır.